In dit artikel hebben we het niet meteen over vergroting en zwelling van het prostaat, al dan niet kwaadaardig. We hebben het wel over ontstekingen van het prostaat, of prostatitis. Acupunctuur en Chinese geneeskunde kunnen hierbij helpen.

Prostatitis kan zowel acuut als chronisch zijn. Indien het een acute bacteriële onsteking betreft zijn er klachten als koorts, rillingen en pijn in de onderbuik. Men voelt zich ziek. Nadien kunnen ook plasproblemen ontstaan.
Bij een chronische prostatitis staan de plasproblemen meer op de voorgrond. Irritatie tijdens het plassen, pijn in de onderbuik, balzak, penis of onderrug kunnen allemaal voorkomen.

Bij veel mensen zijn er bij chronische ontsteking van het prostaat geen sporen te vinden van bacteriële besmetting. Men spreekt dan over het chronische pelvische pijnsyndroom (chronic pelvic pain syndrome, CPPS). Men vermoedt dat de prostaat de oorzaak is van de pijnklachten en het discomfort, maar bij onderzoek vindt men geen uitgesproken mankementen aan het prostaat (zoals een bacteriële besmetting).

In de behandeling schakelt men vaak over naar langdurige behandeling met antibiotica. Bij acute bacteriële prostatitis is dit zeer zinvol, maar de effectiviteit van de behandeling vermindert bij chronische prostatitis of bij chronisch pelvisch pijnsyndroom, waarbij vaak geen bacteriën betrokken zijn.

Acupunctuur, Chinese kruidengeneeskunde en aangepaste oefeningen en massage worden al lang gebruikt om prostaatklachten te behandelen. Chinese geneeskunde behaalt relatief goede resultaten in de behandeling van prostatitis. Westerse wetenschappelijke onderzoekers hebben daarom ook een aantal onderzoeken opgestart, met de bedoeling de effectiviteit van Chinese geneeskunde in de behandeling van prostatitis en CPPS na te gaan. Een overzicht van enkele studies vindt u hieronder.

In een onderzoek uit New York selecteerde men tien mannen die niet reageerden op tenminste één conventionele behandelingsmethode. Ze hadden allen ernstig last van prostatitis of CPPS. Zij kregen tweemaal per week een acupunctuurbehandeling, gedurende zes weken. De acupunctuur bestond uit gewone lichaamsacupunctuur plus ooracupunctuur. De resultaten van de behandeling waren zeer bemoedigend (p<0.006) en men hoopt dat er spoedig geld wordt vrijgemaakt voor een grotere studie. Punten die gebruikt werden in dit onderzoek waren TE5, GB41, LIV3, LI4, SP8, SP6. Voor de ooracupunctuur koos men uit Shenmen, Nier, Lever, Long en Milt.

Er zijn vele Chinese studies die het effect van acupunctuur en/of moxibustie op prostatitis nagaan. In een onderzoek uit 2005 ging men na of moxibustie nuttig is als complement bij de reguliere acupunctuurbehandeling voor prostatitis. 200 mannen werden willekeurig ingedeeld in een acupunctuurgroep en een acumoxagroep (acupunctuur plus moxibustie). Het bleek dat de patiënten uit de acumoxagroep betere resultaten boekten (p<0.05). Drie subgroepen werden gecreëerd in elke behandelingsgroep. De eerste subgroep noemde men Qi en Bloed stagnatie en stase, met klachten als pijn, hematurie (bloed in de urine) en hemospermia (bloed in het sperma). De tweede subgroep was de Nier Leegte groep, met klachten als koude en zwakte in de lenden en knieën, premature ejaculatie, spermatorrhea of excessive ejaculatie zoals in natte dromen, vermoeidheid en koude ledematen. De derde subgroep was de Damp-Hitte groep, met klachten als frequent en dringend plassen met brandende pijn, en een droog/plakkerige smaak in de mond. Hiermee heeft u meteen al een idee over de indeling van chronische prostatitis volgens de Chinese geneeskunde.
Dit Chinese onderzoek toont ook aan dat moxa een waardevol complement kan zijn in de behandeling van chronische prostatitis. Noteer ook dat in deze studie Westerse en Chinese geneeskunde met mekaar gecombineerd werden. Een praktijk die vaak voorkomt in China, soms met de beste resultaten.
Er is nog enorm veel onderzoek in China gedaan; op mijn harde schijf staan zo'n honderd artikels over de Chinese geneeskundige behandeling van chronische prostatitis met kruiden en/ of acupunctuur. Slechts enkelen hiervan zijn reeds vertaald, waardoor men soms de invloed van de Chinese geneeskunde niet goed op waarde kunnen schatten.

In een Japans onderzoek uit 2004 ging men de werking van acupunctuur op CPPS na. Tien mannen met ernstige CPPS-klachten van het type veneuze congestie kregen gedurende 5 weken een acupunctuurbehandeling. Na de behandeling bleek dat de pijnklachten significant verbeterd waren, en dat de levenskwaliteit er significant op vooruit ging. Er bleken ook geen neveneffecten te zijn. De invloed van de acupunctuur op de veneuze doorbloeding was duidelijk, en het werpt meteen een licht op de mogelijke mechanismen waarmee acupunctuur kan werken bij chronische CPPS of prostaatklachten.

Een Canadees verslag uit 2004 toont aan dat men electroacupunctuur kan gebruiken daar waar reguliere behandeling vaak faalt in de behandeling van chronische prostatitis of CPPS.

Een andere Canadese studie uit 2003 onderzocht 12 mannen die leden aan chronische prostatitis die niet reageerde op conventionele behandeling. Ze kregen tweemaal per week acupunctuur, gedurende zes weken. Na de 6 weken gaven tien mannen (83%) te kennen dat ze significant minder pijn hadden en hun klachten verbeterd waren. Er waren geen neveneffecten. Tijdens een follow-up na gemiddeld 33 weken rapporteerden 8 patiënten (67%) dat ze zich nog steeds beter voelden dan voor de behandeling.

Urologen uit New York publiceerden in 2005 een artikel dat de effecten van complementaire en alternatieve geneeskunde op chronische prostatitis/ CPPS onderzocht. Acupunctuur en zijn positieve invloeden worden vermeld in deze studie. De auteurs hopen ook op meer middelen om grotere studies te kunnen voltooien aangezien de resultaten bemoedigend zijn.

Mensen die lijden aan chronische prostatitis of chronisch pelvisch pijnsyndroom kunnen acupunctuur en Chinese geneeskunde proberen als een alternatief of een complement van hun behandeling.